“Dus, wat is het doel van een conclusie? De jonge gezichten van mijn leerlingen van groep zeven staren me met een lege blik aan. Terwijl ik op zoek ga naar een teken van leven, word ik herinnerd aan een gesprek met mijn scriptie-adviseur, waarin hij mij dezelfde uitdrukking beschreef op de gezichten van zijn studenten toen hij het over schrijven had.”

“Uiteindelijk doorbreekt een zacht stemmetje de stilte: Um… voor het samenvatten van wat je in het essay zei?

“Ja, goed. Dat is wat velen van jullie geleerd hebben, en daar is een reden voor. Maar, zeg ik met een verlegen glimlach, hoe veel van jullie hebben de volgende situatie meegemaakt? Je bent aan het worstelen met het zoeken naar nieuwe woorden om nog een keer te zeggen wat je al gezegd hebt en denkt: Dit is dom. Ik heb dit zojuist gezegd. Waarom zeg ik het nog een keer? Alle kinderen schieten in de lach.”

“Maar ik begrijp het niet, vraagt een leerling. Als we niet moeten samenvatten in een conclusie, wat moeten we dan wel doen?”

Het bovenstaande stukje is wat een leraar met ons deelde toen we een discussie voerde over de conclusie van een essay.

Dit artikel geeft antwoord op de vraag die door de leerling gesteld wordt, door uit te leggen wat het werkelijke doel van een essay-conclusie is en hoe je er een kunt schrijven. De benadering die het artikel presenteert is speciaal ontworpen om van toepassing te zijn op elk onderwerp van het essay en om nuttig te zijn voor iedereen die leert hoe een goed essay te schrijven, variërend van middelbare en hogeschool scholieren tot universitaire studenten en volwassenen.

Laten we beginnen!

De “verkeerde manier” om een essay-conclusie te schrijven

Op de basisschool hebben de meesten van ons geleerd om een conclusie te schrijven door samen te vatten wat we in het essay hebben gezegd. Dit is effectief op het beginniveau van het schrijven, omdat het organiseren van ons denken in het schrijven nieuw is. Het schrijven van conclusies op deze manier geeft beginnende schrijvers de kans om de logica van hun denken te controleren en biedt leerkrachten een gemakkelijke manier om te controleren op begrip.

Hoewel effectief als leermiddel, is het niet effectief voor schrijven. In het echte schrijven is het samenvatten in een conclusie in het beste geval overbodig en saai. In het slechtste geval kan het beledigend zijn voor je lezer. Samenvatten in een conclusie brengt een van de twee boodschappen over:

• Ik denk dat mijn schrijven de eerste keer verwarrend was, dus ik herhaal het nog een keer.
• Jij (de lezer) bent niet slim genoeg om te onthouden wat ik net gezegd heb, dus ik ga het nog een keer zeggen.

Het volstaat om te zeggen dat geen van beide dingen waarschijnlijk heel goed zullen werken.

Een essay-conclusie voorbeeld: De “verkeerde manier”

Om deze discussie duidelijk te maken, is hier een voorbeeldconclusie op de “verkeerde manier” geschreven. Dit is geschreven op het niveau dat men zou kunnen verwachten van een leerling op de late middelbare of vroege hogere school. Deze punten zijn echter net zo relevant voor universitaire studenten en volwassenen. Want hoewel de punten die ze naar voren brengen misschien genuanceerder en gedetailleerder zijn, schrijven velen nog steeds conclusies die hetzelfde basispatroon volgen.

Essay opdracht:

Beschrijf de belangrijkste prestaties van Abraham Lincoln tijdens zijn presidentschap.

Reactie (alleen conclusie):

Zoals je kunt zien, heeft Abraham Lincoln veel geweldige dingen bereikt tijdens zijn tijd als president van de Verenigde Staten. Hij leidde de Verenigde Staten door de Burgeroorlog heen en voorkwam dat het land uit elkaar viel. In de loop van de oorlog ondertekende hij de Emancipatieproclamatie, waarmee hij alle Afrikaanse Amerikanen in de Verenigde Staten van de slavernij bevrijdde. Toen het moeilijk werd, moedigde hij de burgers en de troepen aan door middel van toespraken als “The Gettysburg Address”. En ten slotte leidde hij als politiek leider en militair leider op een manier die de wijsheid benadrukte door gedeelde verantwoordelijkheid en discussie. Abraham Lincoln was zonder twijfel een van de grootste presidenten van de Verenigde Staten.

De conclusie hierboven noemt een groot aantal prestaties van Abraham Lincoln tijdens de Burgeroorlog, dus het lijkt een redelijk goede conclusie. Helaas zou dit slechts een opsomming zijn van punten die eerder in het essay al meer in detail zijn genoemd, waardoor het helemaal geen waarde meer toevoegt aan het essay.

De “juiste manier” om een essay-conclusie te schrijven

Je lezer helpen begrijpen waarom je onderwerp van belang is…

Dus als het samenvatten in een conclusie de verkeerde benadering is, wat is dan de juiste? Het antwoord ligt in het duidelijk begrijpen van het werkelijke doel van een conclusie. De belangrijkste argumenten en details van het onderwerp waarover je geschreven hebt, zijn al behandeld in de inleiding en de hoofdtekst van het essay. De conclusie is je kans om de lezer te laten zien waarom het belangrijk is door de vraag “Dus wat?” te beantwoorden.

Het is voor studenten soms moeilijk om een conclusie op deze manier te benaderen, omdat ze zelden het onderwerp kiezen waarover ze schrijven, waardoor ze zich misschien niet echt bekommeren om de reden waarom het belangrijk is. Voor hen is het gewoon een noodzakelijke taak om een goed cijfer te halen. De uitdaging voor elke goede schrijver is echter om het onderwerp dat hij/zij krijgt (ongeacht zijn/haar eigen persoonlijke interesse erin) te nemen en te zoeken naar de diepere betekenis die het heeft – om de vraag te beantwoorden: “Dus wat?”

Om deze vraag te beantwoorden, verbind je wat je geschreven hebt met iets dat groter is dan het voorgaande. Op collegiaal niveau wordt dit vaak gedaan door wat er geschreven is te koppelen aan het werk van anderen die gelijkaardig werk in het veld hebben gedaan, en uit te leggen hoe het de ideeën van andere schrijvers en denkers ondersteunt of uitdaagt. Middelbare en hogeschool scholieren – naast universitaire studenten en volwassenen die buiten hun specifieke kennisvelden schrijven – hebben vaak niet genoeg achtergrond over de onderwerpen waar ze over schrijven om dit te doen; ze hebben een alternatief nodig.

De sterkste, meest universele manier om deze vraag te benaderen, is om datgene waar je over geschreven hebt te koppelen aan grotere, meer universele ideeën. Relateer wat je geschreven hebt aan de universele menselijke ervaring.

De universele menselijke ervaring

Wanneer we het idee van de universele menselijke ervaring naar voren breng, dan krijgen we meestal de reactie: “Huh? Wat is dat?” Simpel gezegd: de universele menselijke ervaring zijn die ervaringen die de hele mensheid door de tijd heen gemeen heeft. Om dit duidelijker te maken is hier een lijst van verschillende aspecten van de universele menselijke ervaring. De lijst is bedoeld om voorbeelden te geven en is geenszins volledig, maar het moet je een idee geven.

Emoties	Relaties	Levenscyclus	Andere grote ideeën
Liefde	Moederschap	Geboorte	Oorlog & vrede
Angst	Vaderschap	Groei	Macht
Haat	Broederschap	Dood	Zwakte
Geluk	Zusterschap	Jeugd	Vooroordelen
Droefigheid	Vriendschap	Ouderdom	Passie
	Vijandschap		Onzelfzuchtig

Dus, met deze concepten in gedachten, definieer je conclusie als volgt: Wat zegt wat ik heb geschreven over __________________ ? Vul deze leegte in met een van de hierboven opgesomde elementen van de menselijke ervaring, of een ander element dat je kunt bedenken dat passend lijkt.

Aangezien de elementen van de universele menselijke ervaring per definitie universeel zijn voor alle mensen, ben je er zeker van dat je op een groot idee terechtkomt dat voor je lezer zinnig zal zijn door deze benadering te volgen. Hiermee toon je aan dat je in staat bent om te verbinden wat je te zeggen hebt met een grotere wereld. Dit is precies wat leraren en algemene lezers zoeken in een goede schrijver: kun je me laten zien waarom wat je geschreven hebt belangrijk is?

Praktische tips voor het schrijven van een sterke conclusie

De basisstructuur van een sterke conclusie is vrij eenvoudig. Om de vorm ervan te verduidelijken, zullen we de lay-out van een enkele paragraafconclusie bespreken. Dit zou geschikt zijn voor kortere artikelen van bijvoorbeeld één tot vijf pagina’s. Grotere documenten kunnen meer dan één paragraafconclusie nodig hebben om al het materiaal te bespreken, maar de basisstructuur moet dezelfde blijven.

In de eerste zin van je conclusie (of de eerste paragraaf bij grotere documenten) moet worden vermeld waarover je tot nu toe in de krant hebt geschreven. Vat in wezen in één zin samen waar het essay over ging. Vat het niet punt voor punt samen. De rest van de paragraaf is vervolgens bedoeld om de tot nu toe gepresenteerde ideeën te verbinden met de grote ideeën van de universele menselijke ervaring die meer direct relevant zijn voor de lezer.

Door je conclusieparagraaf op deze manier te schrijven, zullen je lezers beginnen te zien dat je de mogelijkheid hebt om je mening of wat je geleerd hebt op te volgen en te verbinden. Alle soorten lezers zullen een aanzienlijke verbetering in de kwaliteit van je schrijven opmerken, en ze zullen je gedachten en gevoelens beginnen te waarderen. Ze zullen niet alleen zien waarom je essay er toe doet, maar ook waarom jij er toe doet.

Een essay-conclusie voorbeeld: De “juiste manier”

Om deze discussie duidelijk te maken, delen we wederom een voorbeeldconclusie die zich richt op het beantwoorden van de vraag: “Dus wat? Deze conclusie is ook geschreven vanuit het perspectief van een late middelbare school of vroege hogeschool scholier. Meer gevorderde schrijvers zouden dezelfde aanpak moeten volgen met een diepere en genuanceerdere taal.

Essay opdracht:

Beschrijf de belangrijkste prestaties van Abraham Lincoln tijdens zijn presidentschap.

Reactie (alleen conclusie):

Zoals je kunt zien, heeft Abraham Lincoln veel bereikt tijdens zijn presidentschap van de Verenigde Staten. Geweven door elk van zijn prestaties was echter een enkel thema – het thema van de eenheid. Hij zocht altijd, door middel van zijn toespraken en zijn leiderschapsstijl, naar versterking van het gevoel van eenheid onder de mensen om hem heen. Hij werkte niet alleen voor het behoud van een verdeeld land, maar ook voor het behoud van de verdeelde menselijke geest. Terwijl we vandaag de dag worstelen met een steeds globaler wordende samenleving, kan het ons goed van pas komen om de acties en beslissingen en het leven van deze eenvoudige, nederige man te onthouden. Misschien moeten we met een nieuw soort ernst luisteren naar die woorden, die hij niet alleen in zijn beroemdste toespraak heeft geëerd, maar ook door de manier waarop hij zijn leven heeft geleefd: dat “…alle mensen gelijk zijn geschapen”.

Leer om conclusies te formuleren die je ideeën verbinden met wat er toe doet in de wereld en mensen zullen gaan luisteren.